Ty jesteś ciszą

Du bist die Ruh D 776 jest jedną z najsłynniejszych pieśni Schuberta. Wchodzi w skład jego op. 59, obok pieśni Dass sie hier gewesen, Du liebst mich nicht i Lachen und Weinen.
W op.59 kompozytor wykorzystał poezje niemieckiego romantyka Friedricha Rückerta.
Pieśni powstały w 1823 r., gdy Schubert osiągnął pełną artystyczną dojrzałość jako liryk - mniej więcej w tym samym czasie tworzył swój pierwszy wielki cykl pieśniarski Die schöne Müllerin (do tekstów Wilhelma Müllera).
Był to zatem okres romantycznej eksplozji w twórczości 26-letniego młodzieńca, a europejskie oczarowanie ideami romantyzmu (w wielu dziedzinach sztuki) osiągało swoje apogeum.
Pieśń ujęta w formę lirycznego, namiętnego larghetta w 3/8 (oznaczenie tempa: langsam - powoli) rozpoczyna się od 7-taktowego fortepianowego vorspielu w Es-dur, który kreuje niezwykłą, mistyczną aurę.
Kantylena (rozpoczęta w B) wyśpiewana przez solistę należy do najpiękniejszych w twórczości Schuberta.
Zawiera w sobie potężną, romantyczną ekspresję i – jednocześnie – subtelność, delikatność, podkreśloną jakby przedłużonymi zakończeniami frazy (nuta G i Es) w zamknięciu tematu.
W tej melodyce i oszczędnym, szesnastkowym akompaniamencie fortepianu jest wręcz jakaś nuta orientalna, która odwołuje nas do kontemplacyjności Wschodu.
W tej atmosferze podmiot liryczny oddaje się „obrzędowi” romantycznego poświęcenia:  Ich weihe dir / Voll Lust und Schmerz   […] / Mein Aug und Herz.  Wykreowana słowno-muzyczna mikstura pełna jest tęsknoty i boleści  (budzącej demony okresu Weltschmerz), ale i optymizmu. Treib andern Schmerz / Aus dieser Brust! / Voll sei dies Herz / Von deiner Lust
Zwróćmy uwagę, że Schubert na potrzeby liryki wokalnej łączy 2 strofy w jedną, a ostatni wers co drugiej zostaje powtórzony.
Po nim zaś następuje antycypujące, rodzące napięcie fortepianowe interludium z charakterystycznym akcentem – dowód na inteligencję schubertowskiego fortepianu i jego umiejętność pogłębienia emocji, odczytanych jak gdyby pomiędzy wersami tekstu słownego.
Koloryt zmienia się wraz z ostatnią strofą, pełną fizycznego upojenia osobą adresata. Czar oczu, metaforyczny Augenzelt  staje okazją do inwersji (Ces-dur).
Wznosząca się kantylena zyskuje nową, dynamiczną siłę (crescendo) i moduluje, a solista osiąga górne G, dopełniając je As (erhellt). Dźwiękowy blask odpowiada tekstowi Rückerta!
Poprzez B-dur Schubert powraca do Es-dur i w łagodnym pp przywołującym atmosferę początku zamyka miniaturę.

Patryk Philavong

 (kliknij aby zobaczyć nuty)                                                      

(Wersja KS) 
                                                            

  melodia+akompaniament  

 akompaniament